تطأُ ذُیولها

حضرت زهرا «س» برای ایراد خطبه فدکیه در مسجد چه مقدماتی را رعایت کرد؟ و رفتن به مسجد اما در مورد نحوه ایراد خطبه از نظر شرایط زمانی و مکانی و دیگر مسائل در مقدمه خطبه آمده است: روایت می‌کند عبد الله بن حسن از پدران بزرگوارش. زمانی که ابوبکر و عمر تصمیم گرفتند مانع رسیدن فدک به حضرت زهرا «س» شوند. این خبر که به حضرت زهرا رسید، «لاثت خمارها على رأسها». «لاث» به معنی پیچیده است. مثلا می‌گوییم «لاثت العمامه على رأسه، ای شدها و ربطها». یعنی عمامه را به سرش پیچید. اما خمار چیزی بوده است بزرگتر از روسری‌های فعلی زن‌ها، به صورتی که سر و سینه و گردن را می‌پوشانده است و همان است که در آیه شریفه آمده است: «ولیضربن بخمرهن على جیوبه». روسری‌هایشان را طوری روی سر بیندازند که سینه را بپوشاند. ځمر جمع خمار است. به هر حال، وقتی این خبر به حضرت زهرا رسید، برخاستند و خمار را بستند. لاث به معنای پیچیدن است. از لفظ خمار هم معلوم می‌شود که حضرت طوری آن روسری را به کار برده بودند که روی گردن و سینه ایشان پوشیده شده بود. «واشتملت بجلبابها». جلباب نوعی پوشش سراسری بوده که روی لباس‌ها می‌پوشیده‌اند. شاید چیزی شبیه عبای امروز یا پیراهن بلند عربی. حضرت آن پوشش سراسری را هم طوری بر سر افکندند که محیط بر تمام بدن ایشان بود. «و أقبلت فی لمه [یا لمۃ] – اولی به معنی همس و سال و دومی به معنی همفکر است- من خفذتها و نساء قومها». یعنی حضرت زهرا همراه با گروهی که به اصطلاح همسن و سال، یا هماهنگ، یا از یاران و اعوان و خویشاوندان ایشان بودند حرکت کردند. تا اینجا یکی از مسائل قابل توجه، مسئله پوشش حضرت است که ایشان برای وارد شدن در مسجد که مردان در آنجا حضور داشتند، چگونه خودشان را از نظر پوشش آماده کردند. نکته دیگر توجه به جماعتی است که آن حضرت را در حرکت به سمت مسجد همراهی کردند و احتمال زیاد دارد که منظور همراهان از این کار، یاری حضرت زهرا باشد. همان طور که امروز اگر کسی برای حضور در مجلس احتجاج حرکت می کند، گروهی از همفکرانش نیز او را همراهی می‌کنند. پس در این اقدام حضرت، دو احتمال وجود دارد. اول آنکه شخصیت ظاهری ایشان محفوظ بماند، دوم اینکه پیکره ظاهری حضرت هم در بین مردها نمایان نشود و در میان گروه زنان، پوشیده بماند. «تطأُ ذُیُولها». یعنی حضرت در راه رفتن، پا روی پایین لباسش می‌گذاشت. یا بر اثر ناراحتی با شتاب حرکت می‌کرد. در اینجا به طور مسلم منظور این است که لباس ایشان آنقدر بلند بود که گاه زیر پا قرار می گرفت…