خدا را خدا را، از کیفر سریع سرکشى و سرانجام وخیم ظلم و ستم و سوء عاقبت تکبّر بر حذر باشید زیرا (این سه) بزرگترین دام شیطان، و عظیم‌ترین مکر اوست، چنان کیدی که با دلها چونان زهرهای کشنده می‌‌رزمد، شیطان هرگز از کارش عاجز نمی‌‌گردد، و راه هلاک کسی را خطا نمی‌‌کند، نه دانشمند را به خاطر دانشش، و نه تهیدست را به علت لباس کهنه‌اش.
خداوند بندگانش را از این همه شرور با نماز و زکات، و زحمت در روزه گرفتن در ماه رمضان حراست فرموده، تا اندامشان را از گناه آرام سازد، و دیدگانشان را خاشع نماید و جانشان را خوار و فروتن گرداند، و دلهایشان را از برتری‌‌جویی فرود آورد، و کبر و خودپسندی را از آنان بزداید.
زیرا ساییدن وجوه به خاک علّت تواضع، و وانهادن اعضای پرارزش به روی زمینْ شکستن خود، و لاغر شدن بدن از پی‌ِ روزه باعث خاکساری است، و نیز در ادای زکاتْ پرداخت ثمرات زمین و غیر آن به مسکینان و تهیدستان نهفته است.
آثار این عبادات را بنگرید که چگونه جوانه‌های فخر را برمی‌‌کَند، و از نهالهای سر بر آورده کبر جلوگیری میکند.
از خطبه ۲۲۴ نهج‌البلاغه
🔍 می‌فرماید کید و نیرنگ شیطان، مانند سم است. نفوذ میکند و می‌آمیزد و مبتلا میکند و مبارزه با آن بسیار سخت است. نه دانش دانشمند و نه تن‌پوش ژندهٔ فقیر مانع شیطان نمی‌شود.
اشاره به سم، عمق فاجعه را نمایش می‌دهد. سرعت انتشار سم بر پیکر و دشواری نجات یافتن از آن را به خاطر بیاورید.
نماز که نهی کننده از فحشا و منکر است، و زکات و روزه می‌شوند سه‌گانه دفاعی مؤمن از این کید دائمی.
زکات چرا مهم است که در ۲۸ آیه، ۲۷ بار کنار نماز آمده است که عمود خیمه ایمان است؟ زیرا دست کشیدن از مال دنیا کار هر کسی نیست. شیطان مدام انسان را از فقر و کم شدن دارایی می‌ترساند. ثروتمندان می‌گویند خدا اگر می‌خواست خودش به فقرا می‌رساند که به این روز نیفتند. دارایی‌ام را از عقل و سواد و زحمت خودم کسب کردم چرا بدهم به یک مشت آدم بی سر و پا؟ یا شعار قشنگ «جای ماهی دادن ماهیگیری یادش بده!» کِی؟ کی؟ کجا؟
و روزه گرفتن. این عمل عجیب. سنگین و در عین حال شیرین.
بعد هر سه این اعمال را می‌گوید علنی باشد. نماز جماعت بخوان. زکاتت را علنی پرداخت کن و برای روزه هم اطعام کن بگذار همه از سفره‌ات بخورند و بدانند اهل روزه‌ای.
اما! زنهار که حتی حضرت یوسف علیه‌السلام می‌گوید اگر خداوند حفظم نمی‌کرد پایم می‌لغزید. یادمان باشد مزرعه را دائم باید از علفهای هرز فخر و نهالهای مضرّ کبر حفظ کرد. علف هرز فخر را نکَنی می‌شود نهال کبر. نباید خرد مؤمن بخوابد وقتی دشمن بیدار است و از فاصله‌ای نزدیک، تیر در چله کمان گذاشته و با شدت کشیده و آماده است.
أعوذ بالله من الشیطان الرجیم.