در دعای روز نهم ماه مبارک رمضان میخوانیم: «اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِی فِیْهِ نَصِیبا مِنْ رَحْمَتِکَ الواسِعَهِ، وَاهْدِنِی فِیْهِ لِبَراهِینِکَ السَّاطِعَهِ، وَخُذْ بِناصِیَتِی إِلى مَرْضاتِکَ الجامِعَهِ، بِمَحَبَّتِکَ یا أَمَلَ المُشْتاقِینَ.»
«خدایا قرار ده برایم در این روز بهرهای از رحمت وسیعت، و راهنماییام کن در این ماه به سوی دلیلهای درخشانت، و مرا به سوی موجبات خوشنودی همه جانبهات سوق ده، به حق محبتت ای آرزوی مشتاقان.»
در آیات ۱۵ و ۱۶ سوره علق آمده است: «کَلَّا لَئِنْ لَمْ یَنْتَهِ لَنَسْفَعًا بِالنَّاصِیَهِ ﴿۱۵)
این چنین نیست که میپندارد [که ما کارهایش را زیرنظر نداریم،] اگر [از کارهایش] باز نایستد، به شدت موی جلوی سرش را میگیریم [و به سوی دوزخ میکشانیم.]
نَاصِیَهٍ کَاذِبَهٍ خَاطِئَهٍ (۱۶)
[آری] موی جلوی سر دروغگوی خطاپیشه را. »
در شرح کلمه ناصیه آمده است که. به خود پیشانی هم گفته میشود. در این صورت معنی آیه چنین است: ‹پیشانیی که نشانه دروغگوئی و بزهکاری در آن جلوهگر و پیدا است.» علم اعصاب و روان ثابت کرده است که انسان تصمیمات مهم را در «لوب پیشانی»* مغزش اتخاذ میکند. یعنی اینکه بد و خوب بودن کارش را در لوب پیشانی تشخیص میدهد. بنابراین آنچه مادر آیه ۱۵ و ۱۶ سوره علق میخوانیم اشاره دارد به اینکه خداوند آگاه است ما با وجود اینکه توسط لوب پیشانی شخیص میدهیم عملی نیک یا بد است، لاکن ترجیح میدهیم عمل بد را انجام بدهیم. پس آگاه باشیم که در روز قیامت از پیشانی ما گرفته و ما را به سمت عذاب آن عمل بد خواهند کشید. چنین تعبیری به گمانم در دعای کمیل هم باشد فرصت نکردم یعنی الان به ذهنم رسید موقع نوشتن و اگر ظنم درست باشد اینجا اضافه میکنم
صبح وقتی جمله سوم دعای روز نهم را میخواندم یاد این موضوع افتادم و اینکه در این روز از خدا میخواهیم که «خذ» یعنی بگیرد. اختیار لوب پیشانی ما را خودش به دست بگیرد به سمت جامعه مرضاتش سوق دهد. آنقدر این دعا زیباست و آنقدر شیرین که دلم خواست اینجا با شما در میان بگذارم و عیدی من باشد به شما.
به این امید که در این سال خداوند ما را در تشخیص نیک و بد یاری دهد تا به سمت نیک حرکت کنیم زیرا او بر همه اعمال ما، بر همه فعل و انفعالات بدن ما آگاه است و چه نگهبانی بهتر از خدا.
بعد نوشت: بله! در دعای کمیل میخوانیم «یا اِلهى وَ سَیِّدى وَ مَوْلاىَ وَ مالِکَ رِقّى یا مَنْ بِیَدِهِ ناصِیَتى یا عَلیماً بِضُرّى وَ مَسْکَنَتى یا خَبیراً بِفَقْرى وَ فاقَتى»
*لوب پیشانی بخشی از مغز است که در مورد اعمال تصمیم میگیرد، رفتار را تنظیم میکند، برای آینده برنامهریزی میکند و مسئول جزم کردن عزم انسان است. به عبارت دیگر، اگر واقعاً قصد کاری را کرده باشیم و آگاهانه دست به انتخاب زده باشیم (تصمیم خود را گرفته باشیم) که طور خاصی عمل کنیم، در واقع لوب پیشانی خود را فعال کردهایم. توانایی تمرکز و توجه نیز جزو عملکردهای لوب پیشانی است. لوب پیشانی نیت ما را برآورده کرده و به ما امکان میدهد روی یک فکر یا یک کار تمرکز کنیم و نمیگذارد که ذهن به سمت افکار و محرکهای دیگر منحرف شود.