یکم: امیرالمومنین امام علی علیه السلام فرمودند :
« لَقَدْ سَبَقَ اِلى جَنّاتِ عَدْنٍ اَقْوامٌ ما کانوا اَکْثَرَ النّاسِ لا صَوْما وَ لا صَلاهً وَ لا حَجّا وَ لاَ اعْتِمارا وَ لکِنَّهُمْ عَقَلوا عَنِ اللّه ِ مَواعِظَهُ »
گروه‌هایى به سوى بهشت برین (از دیگران) پیشى گرفتند که بیش از دیگران اهل روزه، نماز، حج و عمره نبودند، بلکه آنان در موعظه‌هاى الهى تعقل کردند.
دوم: الکافی : بَعضُ أصحابِنا رَفَعَهُ إلَى الإمامِ الصّادقِ علیه السلام : قلتُ لهُ : مَا العقلُ؟ قالَ : ما عُبِدَ بِهِ الرَّحمنُ وَ اکتُسِبَ بِهِ الجِنانُ . قالَ : قُلتُ : فَالّذی کانَ فی مُعاوِیَهَ ؟ فقالَ : تِلکَ النَّکراءُ ، تِلکَ الشَّیطَنَهُ ، و هِیَ شَبیهَهٌ بِالعَقلِ و لَیسَت بِالعَقلِ .
الکافى : شخصى مى‌گوید از امام صادق علیه السلام درباره عقل سؤال کردم؟ حضرت فرمود : عقل آن چیزى است که به وسیله آن خداى رحمان عبادت شود و بهشت به دست آید. راوى مى‌گوید: گفتم: پس آنچه در معاویه بود چیست؟
حضرت فرمود: آن نیرنگ است، آن شیطنت است. آن شبیه عقل است ولى عقل نیست.
و سوم: و قالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ ما کُنَّا فی أَصْحابِ السَّعیرِ (ملک: ۱۰)
و می‌گویند: «اگر ما گوش شنوا داشتیم یا تعقّل می‌کردیم، در میان دوزخیان نبودیم!»
سعیر: آتش مشتعل و افروخته. فعیل به معنى مفعول است سعیر: افروختن و افروخته شدن آتش